wybierz język polskaenglish

 
Historia

Historia siedleckiego muzeum sięga 1928 roku, kiedy to uchwałą Rady Miasta powołano Muzeum Ziemi Podlaskiej. Mieściło się ono w XVIII-wiecznym ratuszu zwieńczonym figurą Atlasa, zwanego przez siedlczan „Jackiem". Miało charakter wielodziałowy. Gromadzono obiekty z dziedziny archeologii, historii, etnografii i sztuki. Zbiory uległy zniszczeniu podczas pożaru ratusza w lipcu 1944 roku.

Po II wojnie światowej, w 1967 roku, reaktywowano muzeum z siedzibą w ratuszu. Funkcjonowało ono pod nazwami: Muzeum Ziemi Podlaskiej do 1975 roku, Muzeum Okręgowe w latach 1975-1999, obecnie Muzeum Regionalne w Siedlcach.

Muzeum zostało powołane jako instytucja oświatowa i naukowo-badawcza. W celu spełnienia tych zadań gromadzone są i udostępniane dobra kultury z zakresu sztuki, etnografii, archeologii i historii. Prowadzone są różnorodne badania naukowe i działalność oświatowa związana z zakresem wymienionych wyżej dyscyplin. Obszar działań obejmuje dawne województwo siedleckie oraz tereny nadbużańskie (pow. łosicki i sokołowski). Stale rozszerzane są i wzbogacane oferty programowe. Odbywają się w muzeum lekcje muzealne dla szkół, koncerty, konferencje i sesje naukowe, wykłady, prelekcje, spotkania z historykami oraz osobami związanymi z miastem i regionem. W działalności wystawienniczej kładziemy główny nacisk na historię Siedlec i regionu.

Siedleckie muzeum, od czasu powstania w 1928 roku, miało zawsze swoje lokum w najbardziej charakterystycznej dla miasta budowli - ratuszu miejskim.


Ratusz od niemieckiego słowa „Rathaus" dającego się przetłumaczyć jako „dom rady" był zwykle siedzibą władz miejskich i co za tym idzie symbolem samorządności. W przypadku jednak miast prywatnych - a do takich należały Siedlce od XVI do początków XIX wieku - gdzie kompetencje samorządu były ograniczone, reprezentował także zamożność i gusty właścicieli miast.

 

Wzniesiono go w latach 1763-1773 z inicjatywy ówczesnych właścicieli miasta - książęcej rodziny Czartoryskich herbu „Pogoń". Reprezentuje typ ratusza handlowego charakterystycznego dla miast prywatnych. Jest jednym z piękniejszych przykładów tego typu budownictwa w Polsce a dodatkowo wyróżnia się figurą Atlasa zdobiącą obeliskowy hełm wieży ratuszowej. Budowla stanowi centrum dużego reprezentacyjnego placu miejskiego i jest ważną częścią przemyślanego układu urbanistycznego zrealizowanego w całości w drugiej połowie XVIII wieku. Niestety nie udało się jednoznacznie wskazać projektodawcy tego układu urbanistycznego i architekta ratusza. Wśród hipotetycznych twórców tej budowli wymienia się Jana Zygmunta Deybla (zm. w 1752 r.) i Karola Bogumiła Schütza (1741-1818).

Z całą pewnością, okazały murowany gmach jaki dotrwał do naszych czasów, nie był pierwszym ratuszem miejskim w Siedlcach. Wszystkie wcześniejsze były drewniane i najczęściej padały pastwą ognią. Dopiero Czartoryscy, którzy przejęli dobra siedleckie po Olędzkich w II połowie XVII wieku zaczęli porządkować zabudowę głównego placu miejskiego, na którym handlowano.

W czasach, gdy właścicielką miasta była Aleksandra z Czartoryskich Ogińska (1730-1798) rozbudowana została część handlowa budowli, a na dominującej nad nią wieży założono zegar i jeden z pierwszych w Polsce piorunochronów. Siedlecki Atlas z ratuszowej wieży ma własne imię - „Jacek", które przenoszone jest na cały budynek nazywany przez miejscowych mieszkańców „Ratuszem pod Jackiem".

 

Ratusz przed 1915 r.
Widok od ul. Pięknej (obecnie K. Pułaskiego); fot. A. Ganiewski (Gancwol)
Ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Siedlcach
Ratusz l. 1915-1918 r.
Ujęcie wykonane prawdopodobnie z okna gmachu Sądu przy ul. Piłsudskiego
Ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Siedlcach


Ratusz ok. 1929 r.
Ujęcie z balkonu kościoła św. Stanisława; fot. B.Sadowski
Ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Siedlcach

 

 

« powrót   drukuj


Współpraca
  •  
  •  
  •  
  •  
Designed by INF-MEDIA © 2024 Muzeum Regionalne w Siedlcach All rights reserved.

Polityka Cookies | Polityka Prywatności
Liczba wejść: 1124339, dziś: 57